ಇಂದು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಡ್ರೋನ್ ಕ್ಲೌಡ್ ಸೀಡಿಂಗ್ ಪ್ರಯೋಗ

•   Tue, Aug 12 2025 12:43:44 PM



• ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಆ. 12 (DaijiworldNews/TA): ನಗರದಲ್ಲಿ ಮಂಗಳವಾರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಡ್ರೋನ್ ಆಧಾರಿತ ಕೃತಕ ಮಳೆ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಮಳೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ವಿಮಾನಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಡ್ರೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದು. ಕೃಷಿ ಸಚಿವ ಕಿರೋಡಿ ಲಾಲ್ ಮೀನಾ ಅವರು ಜೈಪುರದ ರಾಮಗಢ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಬಳಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 2 ಗಂಟೆಗೆ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.

  

  ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಪ್ರಯೋಗ :
  ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಜೆನ್‌ಎಕ್ಸ್ ಎಐ ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಈ ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60 ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಲಿವೆ . ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ವಿಶೇಷ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಮೋಡಗಳಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇದು ನೀರಿನ ಹನಿಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮಳೆಯಾಗಿ ಬೀಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಮಗಢ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಉಡಾವಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ವೀಕ್ಷಣೆ ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೂ ಮುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಜುಲೈ 31 ಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಯಾಗಿದ್ದ ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಭಾರೀ ಮಳೆಯ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಜೈಪುರದಲ್ಲಿ ಡ್ರೋನ್ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಲವಾರು ಡ್ರೋನ್ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

  ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಎಂದರೇನು? ಅದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ? :
  ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯು ಹವಾಮಾನ ಮಾರ್ಪಾಡು ತಂತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಮೋಡಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಪಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಳೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡಾಗಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ವಸ್ತುಗಳೆಂದರೆ, ಸಿಲ್ವರ್ ಅಯೋಡೈಡ್, ಸೋಡಿಯಂ ಕ್ಲೋರೈಡ್ (ಉಪ್ಪು) ಅಥವಾ ಡ್ರೈ ಐಸ್.

  ತೇವಾಂಶ ತುಂಬಿದ ಮೋಡಗಳಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದಾಗ, ಈ ಕಣಗಳು "ಬೀಜಗಳಾಗಿ" ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ನೀರಿನ ಹನಿಗಳು ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಹನಿಗಳು ಭಾರವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮಳೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆಲಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತವೆ.

  ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಯನ್ನು ವಿಮಾನಗಳು ಅಥವಾ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಮೋಡಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮೋಡಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರಿನ ಆವಿ ಇಲ್ಲದೆ, ಈ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಿಡುಗಡೆಯೂ ಸಹ ಮಳೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

  ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಗೆ ಡ್ರೋನ್‌ ಬಳಕೆ :
  ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ವಿಮಾನಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗುರಿಯಿಟ್ಟು ಮಳೆ ಸುರಿಯಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪದೇ ಪದೇ ನಿಯೋಜಿಸಬಹುದು. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಮೋಡ ಬಿತ್ತನೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದಂತಹ ಬರ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.